هنگامی که منظور به یادآوردن باشد، دقت باید به شکل دقیق، بیشتر موضوع را به آسانی به خاطر می آورید. تری تأثیر کند و این امر مربوط به مشاهده است. برای خوب به خاطر سپردن یک منظره مهم، نباید به دقت کردن به آن قناعت کرد. باید نخست تصوری از مجموع آن به دست آورد و سپس آن را به طور مفصل مطالعه کرد.

از لحظه ای که می خواهیم مطالبی را از حفظ کنیم که شامل عناصر گوناگون یا مناظر گوناگون است، عمل مشاهده انجام می گیرد. در ضمن مطالعه تداعی(همخوانی) خواهیم دید که همخوانی گاهی نیاز به مشاهده عناصری غیر از خود تصور یا شیئی که باید به خاطر سپرد دارد.

برای خوب مشاهده کردن، اشیاء را در تحت مناظر گوناگون و معانی مختلف که دارند بررسی کنید: به روند عمومی و رنگ نگاه کنید، لمس کنید، بو کنید، بچشید، گوش کنید، وزن و حجم و سختی و غیره را بیازمایید. هر چه بیشتر حواس را به کار اندازید.

مشاهده شیئی که به خاطر سپرده می شود، اهمیت اساسی دارد. این مشاهده موجب نخستین ثبت این شیء در حافظه می شود. شما نباید امید این را داشته باشید که بعداً بیش از آنچه در حافظه خود گذاشته اید بیابید. جاهای خالی حافظه ما، به مقدار زیاد از یک ثبت ناقص یعنی از یک تأثر غیرکافی ناشی می شود.

هنگامی که می خواهید یک متن یا یک شعر را به خاطر بسپارید، بطور دقیق انتخاب واژه ها و آهنگ جمله ها را مشاهده کنید. بگذارید تصویرهایی که مؤلف القا می کند در فکر شما ایجاد شود.

برای به خاطر سپردن واژه ها و اندیشه ها باید آنها را در ذهن مجسم سازید. برای به خاطر سپردن مطالب انتزاعی، باید کوشش کنید که آنها را محسوس سازید و به صورت یک شکل خیالی آنها را ببینید.

هنگامی که مقصود به خاطر سپردن مفاهیم یا حوادث متعدد باشد، می توان ثبت آنها را به وسیله خلاصه کردن و طرح شکل ها آسان کرد. به کمک نمادها(نشانه ها) و طرحها است که می توان واکنشهای شیمیایی یا آزمایشهای فیزیکی یا فرمولهای ریاضی را را آسانتر به خاطر سپرد. این نمادها و تلخیص ها می توانند به شما در زمینه های گوناگون کمک کنند. سعی کنید کاربد آنها را در شغل و حرفه خود بیابید.